Đức Phật Trí Tuệ Văn Thù là một bậc Cổ Phật danh hiệu là Long Chủng Thượng Tôn Vương Phật. Mật hiệu là Bát Nhã Kim Cương. Ngài là bậc đệ nhất trí tuệ trong tất cả chư Bồ tát. Đức Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát thân màu vàng, đầu đội mũ Bảo Quan biểu trưng cho Ngũ Phật. Tóc Ngài kết thành năm búi trên đỉnh đầu biểu trưng cho năm trí tuệ. Tay phải Ngài cầm kiếm Bát Nhã biểu trưng cho trí tuệ phá tan ám chướng, vô minh, mê vọng. Tay trái cầm hoa sen, trên hoa sen là kinh Bát Nhã Ba La Mật biểu trưng cho trí tuệ Bát Nhã. Ngài trang hoàng bằng các bảo báu trang nghiêm.Ngài an toạ trên nguyệt luân hoa sen.
Tu trì chân ngôn Trí Tuệ Văn Thù có thể tăng trưởng phúc đức, trí tuệ, có khả năng ghi nhớ và đạt được biện tài vô ngại. Kim khẩu có thể diễn thuyết được tám vạn diệu pháp, thấu rõ được thâm nghĩa của tất cả các pháp, tiêu trừ được tất cả ngu si ám chướng và tất cả các ác nghiệp về khẩu.
Lợi ích của pháp tu trì Bản tôn Trí tuệ
Đức Văn Thù được kính ngưỡng là vị Bản Tôn của Trí tuệ Căn bản. Trí tuệ Văn Thù chính là Trí tuệ của mười phương ba đời chư Phật. Đức Phật có ba khía cạnh, trong đó Đức Quan Âm là Bản tôn hiện thân của khía cạnh Từ bi, Đức Văn Thù là Bản tôn hiện thân của khía cạnh Trí tuệ, và Đức Kim Cương Thủ là hiện thân của khía cạnh Dũng lực. Việc thực hành cả ba Bản Tôn trên là rất cần thiết và quan trọng. Trong đó khía cạnh về trí tuệ là khía cạnh đặc biệt quan trọng, không những cho sự giác ngộ rốt ráo mà còn thiết thực cho đời sống hiện tại của chúng ta.
Đức Văn Thù là một bậc Cổ Phật danh hiệu là Long Chủng Thượng Tôn Vương Phật, mật hiệu là Bát Nhã Kim Cương, Ngài là bậc đệ nhất trí tuệ trong tất cả chư Bồ Tát. Đức Văn Thù thị hiện rất nhiều pháp tướng khác nhau. Trong Kim Cương thừa, Ngài hiện pháp tướng Kalachakra, còn trong Đại thừa, Ngài hiện pháp tướng Bồ Tát Văn Thù như thông thường chúng ta vẫn biết. Đức Văn Thù còn hiện thân dưới thân tướng các bậc Thầy, như Bồ tát Long Thọ là bậc Thầy Phật giáo vĩ đại nhất ở Ấn Độ. Như vậy, Ngài có thể thị hiện dưới rất nhiều pháp tướng khác nhau để lợi ích chúng sinh!
Pháp tu Trí Tuệ Văn Thù dành cho tất cả mọi người. Nhiều hành giả đã đạt giác ngộ nhờ pháp tu này từ hàng ngàn năm nay kể thời Đức Phật Thích Ca. Phần quán tưởng và trì tụng là quan trọng nhất, và nếu thực hành, chúng ta sẽ có được sự tỉnh thức, trí tuệ để ý thức được những gì mình làm – không chỉ ý thức được những nghiệp bất thiện mà cả thiện hạnh. Nhờ có trí tuệ, chúng ta sẽ tích cực thực hành nhiều thiện hạnh, giảm bớt những ác hạnh và cuộc sống sẽ trở nên hạnh phúc tốt lành hơn.
Ý nghĩa hình ảnh Bản tôn
Để thực hành pháp tu Trí tuệ Văn Thù, hành giả cần quán tưởng Bản tôn Văn Thù hiện diện sống động trước mặt mình. Đức Văn Thù có rất nhiều pháp tướng: vàng, đỏ, trắng,… nhưng hình ảnh phổ thông nhất là Đức Văn Thù sắc vàng cam. Ngài an tọa trên nguyệt luân hoa sen, trang hoàng bằng các bảo báu trang nghiêm, đầu đội mũ Bảo quan biểu trưng cho Ngũ Phật, tóc kết thành năm búi trên đỉnh đầu biểu trưng cho năm trí tuệ. Tay phải Ngài cầm Kiếm báu, tay trái đỡ Kinh báu. Kiếm tượng trưng cho trí tuệ có thể cắt đứt tất cả những phiền não, vô minh, mê vọng. Kinh báu tượng trưng cho giáo pháp của chân lý vũ trụ, những sự thật tự nhiên của toàn bộ vũ trụ. Sắc vàng cam tượng trưng cho sự hàng phục, chấm dứt tất cả những sự hiểu biết sai lạc, những hành động vô minh do thiếu trí tuệ hiểu biết. Những ác nghiệp như sát sinh, trộm cắp,… mà chúng ta phạm phải vì vô minh đều cần được chấm dứt với sự trưởng dưỡng trí tuệ Văn Thù.
Pháp tu Trí tuệ Văn Thù là sự thực hành hai công hạnh Hàng phục và Tăng ích, trong đó sắc đỏ tượng trưng cho sự Hàng phục và sắc vàng tượng trưng cho Tăng ích. Hai sắc vàng cam của Ngài hòa vào nhau nêu biểu cho sự hợp nhất của hai công hạnh này. Đức Bản tôn Văn Thù phải được quán không phân tách với Bậc Thượng sư của mình. Nếu chúng ta không có trí tuệ để thấy Đức Bản tôn Văn Thù không khác biệt với bậc Thượng sư thì kết quả của sự thực hành sẽ là rất chậm, có thể kéo dài hàng trăm năm và không biết bao giờ mới đến đích. Bởi vậy ta phải tin tưởng và quán tưởng Bậc Thượng sư của mình luôn bất khả phân với Đức Bản tôn Trí tuệ Văn Thù.
Hướng dẫn thực hành quán tưởng
Chúng ta quán ở luân xa tim của đức Thượng sư Văn Thù an trú chữ chủng tử DHI, quay xung quanh là chuỗi chân ngôn OM A RA PA TSA NA sắc vàng cam. Chuỗi chân ngôn từ luân xa tim của bậc Thượng sư tuôn qua miệng của Ngài tới luân xa trán của chúng ta, đi dọc cơ thể xuống luân xa tim. Và từ luân xa tim của chúng ta phóng hào quang chiếu đến luân xa tim của bậc Thượng sư. Hào quang này là tâm chí thành, khi ánh sáng chạm đến và cúng dàng lên bậc Thượng sư, ta quán tưởng bậc Thượng sư tràn đầy sự toàn giác, và từ thân giác ngộ của Ngài tỏa sáng hào quang khắp vũ trụ. Giống như chiếc bóng đèn tỏa ánh sáng tràn ngập khắp căn phòng, toàn thân Ngài tỏa sáng và phóng ánh hào quang khắp mười phương. Vậy là chủng tử tự DHI sắc vàng cam chiếu sáng lan rộng tràn ngập toàn thân Thượng sư Văn Thù và sau đó ánh sáng lan tỏa tràn khắp vũ trụ.
Và toàn bộ vũ trụ tràn ngập trí tuệ. Hào quang này không phải là ánh sáng thông thường mà thực chất đó chính là trí tuệ, đôi khi chúng ta gọi là trí quang (ánh sáng trí tuệ). Khi hào quang chiếu khắp vũ trụ, vũ trụ tràn ngập trí tuệ thì tất cả mọi người, toàn bộ chúng sinh trong vũ trụ đều trở nên thông minh, trí tuệ và thành tựu giác ngộ. Tiếp đến, chúng ta quán tưởng ánh sáng từ vũ trụ, từ tất cả chúng sinh chiếu trở lại cúng dàng bậc Thượng sư như một sự tri ân, tan vào chủng tử tự DHI ở luân xa tim của bậc Thượng sư.
Sau đó, hào quang đó chiếu trực tiếp vào hành giả như ánh sáng của ngọn đuốc tuệ, gia trì cho chúng ta. Hào quang tràn đầy khắp thân khẩu ý của chúng ta, chúng ta trở thành giống như quả cầu ánh sáng tỏa hào quang rực rỡ và từ ta ánh sáng trí tuệ lại chiếu khắp vũ trụ. Lúc này mỗi chúng sinh đều chuyển thành đức Bản tôn Trí tuệ Văn Thù.
Cứ như vậy, ta quán tưởng nhiều lần. Có thể quán ba, bốn lần sau đó thư giãn, an trụ trong tâm vô niệm không thủ không xả vài phút, sau đó lại thực hành ba, bốn lần rồi lại thư giãn,… cứ như vậy trong khoảng 02 tiếng của thời khóa chuyên tu. Cùng với thiền định quán tướng, hãy trì tụng chân ngôn OM A RA PA TSA NA DHI
Kết thúc phần thiền định quán tưởng, chúng ta hãy hồi hướng, nguyện cầu đức Bản Tôn Văn thù ban gia trì vượt qua vô minh của hai ám chướng: phiền não chướng – là xúc tình xuất phát từ tham luyến, và sở tri chướng – là nhận thức sai lệch xuất phát từ quan kiến nhị nguyên sai lầm. Hồi hướng công đức đến sự giác ngộ, tăng trưởng trí tuệ của tất cả chúng sinh không phân biệt.
